Trong một bước ngoặt đáng chú ý của chính sách tiền tệ Mỹ, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell đã báo hiệu một sự thay đổi quan trọng trong cách tiếp cận của Fed đối với nền kinh tế. Từ tập trung chủ yếu vào việc kiểm soát lạm phát, Fed giờ đây đang cân nhắc cả hai mặt của nhiệm vụ kép: Ổn định giá cả và toàn dụng lao động.
Trong cuộc họp báo sau quyết định cắt giảm lãi suất, Powell nhấn mạnh rằng Fed đang “tập trung hoàn toàn” vào cả hai mục tiêu này.
Ông nói: “Chúng tôi hiện thấy rủi ro trong việc đạt được mục tiêu việc làm và lạm phát gần như cân bằng và chúng tôi chú ý đến rủi ro ở cả hai mặt của nhiệm vụ kép”. Đây là một sự thay đổi đáng kể so với những tháng trước đây, khi việc kiểm soát lạm phát là ưu tiên hàng đầu.
Nguyên nhân cho đợt giảm 50 điểm cơ bản
Powell đánh giá rằng chiến dịch thắt chặt tiền tệ của Fed đã “mang lại kết quả” trong việc kiểm soát lạm phát. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng đã có “sự sụt giảm đáng chú ý” trong tăng trưởng số lượng việc làm, cho thấy thị trường lao động đang “tiếp tục hạ nhiệt”. Đây có lẽ là một phần nguyên nhân khiến Fed phải hành động quyết liệt trong lần nới lỏng chính sách đầu tiên trong 4 năm qua.
Một điểm đáng chú ý trong cuộc họp báo là vai trò của Sách Beige – một báo cáo về điều kiện kinh tế khu vực – trong quyết định của Fed. Theo Anna Wong của Bloomberg Economics, Powell có vẻ rất coi trọng thông tin từ Sách Beige, và các yếu tố trong báo cáo này có thể đã ảnh hưởng đến quyết định cắt giảm lãi suất mạnh mẽ của Fed.
Dù vậy, Powell vẫn tỏ ra lạc quan về triển vọng kinh tế. Ông cho biết hoạt động kinh tế tiếp tục mở rộng với “tốc độ vững chắc” và dự kiến tăng trưởng sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm với tốc độ tương tự như nửa đầu năm.
Vị lãnh đạo Fed cũng bày tỏ niềm tin rằng sức mạnh của thị trường lao động có thể được duy trì khi Fed điều chỉnh lãi suất chính sách.
“Khởi đầu tốt đẹp và mạnh mẽ”
Quyết định cắt giảm lãi suất của Fed được xem như một nỗ lực để đạt được “hạ cánh mềm” (soft landing) cho nền kinh tế – một tình huống lý tưởng trong đó lạm phát được kiểm soát mà không gây ra suy thoái kinh tế nghiêm trọng. Powell gọi đây là “bước đi tái cân bằng thích hợp” của chính sách tiền tệ, nhằm giữ vững thị trường lao động trong khi vẫn kiểm soát được lạm phát.
Powell mô tả quyết định cắt giảm 50 điểm cơ bản là “khởi đầu tốt đẹp và mạnh mẽ” cho quá trình tái cân bằng chính sách tiền tệ. Ông giải thích: “Chúng tôi biết rằng đã đến lúc tái cân bằng chính sách của chúng tôi thành một cái gì đó phù hợp hơn. Đây là sự khởi đầu của quá trình đó”.
Tuy nhiên, Powell cũng nhấn mạnh rằng Fed không vội vàng và sẽ tiếp tục đưa ra quyết định “từng cuộc họp một” dựa trên dữ liệu và rủi ro. Ông cũng cảnh báo rằng không nên xem việc cắt giảm 50 điểm cơ bản là “nhịp độ giảm lãi suất mới” của Fed.
Trong biểu đồ dot-plot – biểu đồ thể hiện dự báo về lãi suất của các thành viên, Fed phát tín hiệu sẽ giảm thêm 50 điểm cơ bản cho tới cuối năm 2024, cũng gần với kỳ vọng của thị trường. Nhìn xa hơn, các quan chức kỳ vọng sẽ cắt giảm thêm 100 điểm cơ bản vào năm 2025 và 50 điểm cơ bản vào năm 2026.
Cả thảy, biểu đồ dot-plot cho thấy lãi suất chuẩn có thể giảm thêm 200 điểm cơ bản cho tới cuối năm 2026.
Tuy nhiên, Powell cũng nhấn mạnh rằng Fed không theo bất kỳ lộ trình định sẵn nào. “Các quyết định chính sách sẽ được đưa ra từng cuộc họp một”, ông nói, đồng thời lưu ý rằng các dự báo trong biểu đồ dot-plot không phải kế hoạch hành động của Fed.
Phản ứng của thị trường đối với những nhận xét của Powell là tích cực. Chứng khoán Mỹ tràn ngập sắc xanh, trong khi lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm giảm.
Bác bỏ quan điểm Fed điều chỉnh chính sách quá muộn
Điều đáng chú ý là Powell đã bác bỏ ý kiến cho rằng Fed điều chỉnh chính sách quá muộn. Ông nói: “Chúng tôi không nghĩ mình đang ‘tụt lại phía sau’. Bằng cách giảm 50 điểm cơ bản hôm nay, bạn có thể xem đây là dấu hiệu cho thấy cam kết của chúng tôi không rơi vào tình trạng đó”.
Powell cũng chia sẻ về sự thay đổi lớn trong quan điểm của các thành viên FOMC về triển vọng chính sách. Ông tiết lộ rằng có sự ủng hộ rộng rãi cho động thái cắt giảm lãi suất hôm nay, dù vẫn có ý kiến khác biệt trong ủy ban.
Về triển vọng tương lai, Powell nói rằng Fed dự đoán sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách.
Vị lãnh đạo Fed thể hiện sự thận trọng đối với thị trường lao động, nói rằng Fed đang theo dõi sát sao thị trường này. Ông cũng cho biết Fed sẵn sàng “phản ứng bằng cách cắt giảm nhanh hơn” nếu thị trường lao động chậm lại bất ngờ.